Free Here by Wisława Szymborska

HERE
I can't speak for elsewhere,
but here on Earth we've got a fair supply of everything.
Here we manufacture chairs and sorrows,
scissors, tenderness, transistors, violins,
teacups, dams, and quips.
    Â 
There may be more of everything elsewhere,
but for reasons left unspecified they lack paintings,
picture tubes, pierogies, handkerchiefs for tears.
    Â 
Here we have countless places with vicinities.
You may take a liking to some,
give them pet names,
protect them from harm.
    Â 
There may be comparable places elsewhere,
but no one thinks they're beautiful.
    Â 
Like nowhere else, or almost nowhere,
you're given your own torso here,
equipped with the accessories required
for adding your own children to the rest.
Not to mention arms, legs, and astounded head.
    Â 
Ignorance works overtime here,
something is always being counted, compared, measured,
from which roots and conclusions are then drawn.
    Â 
I know, I know what you're thinking.
Nothing here can last,
since from and to time immemorial the elements hold sway.
    Â 
Ale zauważ—żywioły męczą się łatwo
i muszą czasem długo odpoczywać
do następnego razu.
    Â 
I wiem, co myślisz jeszcze.
Wojny, wojny, wojny.
Jednak i między nimi zdarzają się przerwy.
Baczność—ludzie są źli.
Spocznij—ludzie są d obrzy.
Na baczność produkuje się pustkowia.
Na spocznij w pocie czoła buduje się domy
i prędko się w nich mieszka.
    Â 
Życie na Ziemi wypada dość tanio.
Za sny na przykład nie płacisz tu grosza.
Za złudzenia—dopiero kiedy utracone.
Za posiadanie ciała—tylko ciałem.
    Â 
I jakby tego było jeszcze mało,
kręcisz się bez biletu w karuzeli planet,
a razem z nią, na gapę, w zamieci galaktyk,
przez czasy tak zawrotne,
że nic tutaj na Ziemi nawet drgnąć nie zdąży.
    Â 
No bo przyjrzyj się dobrze:
stół stoi, gdzie stał,
na stole kartka, tak jak położona,
przez uchylone okno podmuch tylko powietrza,
a w ścianach żadnych przeraźliwych szczelin,
którymi by donikąd cię wywiało.
    Â 
But see, even the elements grow weary
and sometimes take extended breaks
before starting up again.
    Â 
And I know what you're thinking next.
Wars, wars, wars.
But there are pauses in between them too.
Attention!—people are evil.
At ease—people are good.
At attention wastelands are created.
At ease houses are constructed in the sweat of brows,
and quickly inhabited.
    Â 
Life on Earth is quite a bargain.
Dreams, for one, don't charge admission.
Illusions are costly only when lost.
The body has its own installment plan.
    Â 
And as an extra, added feature,
you spin on the planets' carousel for free,
and with it you hitch a ride on the intergalactic blizzard,
with times so dizzying
that nothing here on Earth can even tremble.
    Â 
Just take a closer look:
the table stands exactly where it stood,
the piece of paper still lies where it was spread,
through the open window comes a breath of air,
the walls reveal no terrifying cracks
through which nowhere might extinguish you.

MYŚLI NAWIEDZAJĄCE MNIE NA RUCHLIWYCH ULICACH
Twarze.
Miliardy twarzy na powierzchni świata.
Podobno każda inna
od tych, co były i będą.
Ale Natura—bo kto ją tam wie—
może zmęczona bezustanną pracą
powtarza swoje dawniejsze pomysły
i nakłada nam twarze
kiedyś już noszone.
    Â 
Może cię mija Archimedes w dżinsach,
caryca Katarzyna w ciuchu z wyprzedaży,
któryś faraon z teczką, w okularach.
    Â 
Wdowa po bosym szewcu
z malutkiej jeszcze Warszawy,
mistrz z groty Altamiry
z wnuczkami do ZOO,
kudłaty Wandal w drodze do muzeum
pozachwycać się trochę.
    Â 
Jacyś polegli dwieście wieków temu,
pięć wieków temu
i pół wieku temu.
    Â 
Ktoś przewożony tędy złoconą karetą,
ktoś wagonem